《古兰经》三番五次命令人要使用自己的思维,甚至没有其他的宗教圣典像《古兰经》这样强烈要求人们运用思维去思考。
《古兰经》里出现的“思维”一词的属性没有一个是名词属性的(akil),而都以命令式(taakkul)属性出现的,这也是要告诉我们:
1、人的思维只有在活跃的状态下才会具有生命力,在静止的时候是没有生命力的。
2、《古兰经》倡导积极、主动、有作为的思维与理智。
3、《古兰经》不允许人放任自己的思维,同样也未把它绝对化。
《古兰经》中有 850 处引用了“知识”一词,而知识关联着思维,所以说每一次对“知识”的引用都间接地指向了人的思维。
能否列出一些有关思维的《古兰经》经文?
伊斯兰对思维的态度通过以下的经文便可洞若观火。
﴾ وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ ﴿
“他以刑罚加于不明理的人们”( 10:100)
﴾ إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ ﴿
“据真主看来,最劣等的动物确是那些装聋作哑,不明真理的人。” (8:22)
﴾ وَلَقَدْ أَخَذْنَا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَنَقْصٍ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿
“我确已用荒年和歉收去惩治法老的臣民,以便他们觉悟。” ( 7:130 )
وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ
“我确已为火狱而创造了许多精灵和人类,他们有心却不用去思维,他们有眼却不用去观察,他们有耳却不用去听闻。这等人好像牲畜一样,甚至比牲畜还要迷误。这等人是疏忽的。” ( 7:179)
﴾ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿
“对于能理解的民众,此(经文、事件、和事物)中确有许多迹象。” ( 13:4)
﴾ وَهُوَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ وَلَهُ اخْتِلَافُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿
“他使死物生,使生物死,昼夜的更迭由他主持。难道你们不了解吗?” ( 23:80)
﴾ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿
“我这样为能了解的民众解释我的迹象。” (30:28)
أَوَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ مَا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَجَاءَكُمُ النَّذِيرُ فَذُوقُوا فَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ
“难道我没有延长你们的寿数,使能觉悟者有觉悟的时间吗?警告者已降临你们了。你们尝试刑罚吧,不义者绝没有任何援助者。” ( 35:37)
思维与启示有怎样的联系 ?
在一段引述火狱的居民对话的经文中“不思维”和“不听从启示”同时被提起,
﴾وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ ﴿
“假若我们能听从,或能明理,我们必不致沦于火狱的居民之列!”( 67:10)。阐明了正确的思维和启示在使人认清正道的作用是同等重要的。
《古兰经》将天地、日月、昼夜等自然现象称之为“阿也提”(迹象),同样地将组成《古兰经》的基本单“节”也称为“阿也提”。
﴾ كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ﴿
“这是我所降示你的一本吉祥的经典,以便他们沉思经中的节文,以便有理智的人们觉悟。” (38:29)
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ
“有人劝他们说:你们应当遵守真主所降示的经典。他们就说:不然,我们要遵守我们祖先的遗教。即使他们的祖先无知无识,不循正道(他们仍要遵守他们的遗教)吗?“ ( 2:170)
﴾ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ﴿
“他们(思考者)的心境因记忆真主而安静” (13:28)
